Botanika faniga kirish

Tirik organizmlar – tabiatning tarkibiy qismi bo’lib, tevarak atrof muhit bilan chambarchas bog’langan va o’zini yashash uchun barcha zarur sharoitni shu tabiatdan oladi.
Dastlabki tirik moddalar zarrachalardan hosil bo’lgan o’simlik va hayvonlar keyinchalik turli yashash sharoitiga tushib unga moslashgan, natijada o’zgargan va tuzilishi murakkablashib borgan. Ularda yangi belgilar shakllanib borgan. Shu belgilarga ko’ra xozir o’simliklar olami hayvonot olamidan keskin farq qiladi. Masalan: umurtqali hayvonlar bilan gulli o’simliklar va boshqalar. Biroq, hujayra nixoyatda murakkab biologik asos bo’lgani uchun dastlabki tirik moddalardan, xatto eng sodda tuzilgan bir hujayrali organizmgacha bir necha yuz millionlab yil davom etadigan uzoq evolyutsion rivojlanish protsessida hosil bo’lgan.
O’simliklar butun yer yuziga tarqalgan bo’lib, faqat quruqlikda emas, balki ko’l, daryo, dengiz va okeanlarda, ba’zan ancha chuqurliklarda ham o’sadi.
Planetamizda, dastlabki okeanlar suvida oddiy anorganik moddalar, uglevodlar, metan va suvdan murakkab organik birikmalar hosil bo’lgan. Akademik A.I.Oparinning fikriga ko’ra, ularni ayrimlari liqildoq tomchi – koatservantlar shakliga kirgan va keyin murakkablashib, tirik modda hosil bo’lishiga asos hisoblangan.