Iqtisodiy sohalarda “Korxona” tushunchasining mohiyati

Tadbirkor o’z faoliyatini amalga oshirish uchun korxonani vujudga keltiradi. Korxona yuridik shaxs maqomiga ega bo’lgach, mustaqil xo’jalik subyekti bo’lib, o’z nizomiga muvofiq muayyan ijtimoiy iqtisodiy samara-daromad va foyda olish maqsadida asosiy va aylanma mablag’lardan foydalanib faoliyat yuritadi.
Iqtisodiyotini erkinlashtirish sharoitida faoliyatning tamoyiliari xilma-xil bo’lib, ular quyidagilardan iborat.
1. Korxona – amaldagi qonunchilikka zid bo’lmagan har qanday faoliyat bilan shug’ullanishga haqli. O’z ixtiyori bilan qonunga zid bo’lmagan har qanday qarorni mustaqil qabul qiladi, faoliyatni mustaqil rejalashtiradi, sof foydasini ishlatish yo’nalishlarini mustaqil belgilaydi.
2. Mulk egasi yoki mehnat jamoasining qaroriga muvofiq korxonalar turli mulk shakllari: xususiy, hissadorlik, jamoa, davlat, qo’shma korxona mulki asosida yuzaga keltirilishi mumkin. Ularning barchasi teng iqtisodiy huquqiy shart-sharoitlaridan foydalaniladi.
3. Korxonalar o’z mustaqilligi va yuridik shaxslik huquqlarini saqlagan holda ixtiyoriy ravishda xo’jalik assotsiatsiyalariga, kontsernlarga va boshqa uyushmalarga muayyan maqsadga muvofiq birlashishi mumkin.