Harbdan Tigr va Efrat arxitekturasidagi vodiyda sharhdan Ind vodiysi Oralig’ida eron tekisligi joylashgan. Bu erda qadimdan SHarqiy Eronliklar (Irta Osiyo halqlariining avlodi) qarbda (shozirgi forslar avlodlari) ajralgan holda yashaganlar. Bu ajralishning natijasida, bir-biriga qardosh, ikki etnik guruhlarning mustakil tarihi vujudga keldi. Bulardan eng qadimgisi SHarqiy Eronliklar, madaniyati bilib shozirgi Ozerbaydjon shamda Eroning shimoliy qarbiy qismini tanlagan Midiya davlatidir Er. aval X asrda midiyaliklar madaniyati haqida birinchi ma’lumot paydo bila boshlagan. Er. aval. VIII asrga kelib, ular poytahti Ekbatonda (shozirgi shamadon)joylashgan kuchli davlatni tashkil etganlar.
Qadimgi tarihchilarning yozishicha baland tog’ yon bag’rida joylashgan Ekbaton shashrining umuman devori bilmagan faqat baland kitarib tirgan shashridan uchtasigina mustashkam devorlari bilan himoyalangan. Ka’laga tutashgan saroy inshootlari sham uzunligi 1 km dan ortiq devorlar bilan irab olingan. Saroy binolari bir necha peshayvonli zallardan iborat bilib, ularni bir- biridan hovlilar ajratib tirgan.
Zalllarining tomlari va ularni ushlab turuvchi ustun (qolonna) lar kedr, keparis (sadaf ) darahtlaridan ishlangan va ular ustidan oltin va kumush qoplamalar bilan qoplangan. Midiya Ekbatondan tashqari, yana kipgina boshqa shasharlar mavjud bilib, kanallar, katta–katta turar uylar, bog’lar va uzumzorlar shasharning asosiy hayot qismini tashkil etgan. Suriyaliklar ishlagan suratda, midiyaliklarning KISHESSUM shashri va unda minorasimon uylar aks ettirilgan Midiyaliklar otashparastlik diniga mansub bilganlar. SHuning uchun sham ular ibodathonalar va ehromlar irniga ochiq havoda olov ichogini qurib, ishanga siqinganlar.
