Eng qadimiy kitob qayerda paydo bo`lgan? Bu savolga yaqin-yainlargacha aniq javob berib bo`lmas. Tarixchi olimlar haqiqatni izlab topmoqdalar. Ularning tadqiqoti natijasida, eng mo`tabar, qadimgi qo`lyozma Avesto ekanligi ma’lum bo`ldi. Bu nodir kitob uzoq zaminimizda, aniqrog`i Xorazmda vujudga kelgan. U ayni vaqtda O`rta Osiyo, Afg`oniston, Eron va Ozarbayjon xalqlarining birinchi yozma yodgorlidir. “Avesto” kitobi va zardushtiylik dinining asoschisi Zaratushtira (Zarduht, yunoncha Zoroastr) paydo bo`lgan. Avestoni fransuz olimi Anketil dyu Perron birinchi bo`lib tadqiq etgan.