Jahon banki

Tashkil etilgan vaqti – 1944 yil iyul, Bretton-Vuds, ( AQSh, Nyu-Gempshir shtati), shtab-kvartirasi (qarorgohi) Vashingtonda joylashgan.
Bretton-Vuds halqaro hamkorligi tomonidan Jahon bankiga belgilangan vazifalar unga berilgan nom – ya’ni Xalqaro qayta tiklanish va taraqqiyot banki (MBRR) da o’z aksini topdi. Asosiy vazifa sifatida iqtisodiy taraqqiyotni moliyalshtirish yuklatildi. Agarda Jahon bankining birlamchi kreditlari ikkinchi jahon urushidan so’ng Yevropaning iqtisodiyotini tiklashga yo’naltirilgan bo’lsa, keyinchalik u o’z e’tiborini jahonning qoloq mamlakatlari iqtisodini tiklashga qaratdi. Hozirgi vaqtda esa Jahon bankining asosiy maqsadi rivojlanayotgan mamlakatlarning iqtisodiy-ijtimoiy taraqqqiyotiga, mazkur mamlakatlarning ishlab chiqarish darajasini oshirishga yordam berish va aholining ijtimoiy ahvolini yaxshilashga ko’maklashishdir.
Jahon banki o’z tarkibiga yirik 2 ta tashkilotni: Halqaro tiklanish va taraqqiyot banki (MBRR) va Halqaro taraqqiyot assotsiatsiyasini (MAR) oladi. Ulardan tashqari unga 3 ta boshqa tashkilotlar ham bilvosita kiradi: Jahon banki bilan uyushgan, ammo huquqiy, moliyaviy jihatdan mustaqil faoliyat ko’rsatuvchi – Halqaro moliyaviy korparatsiya (MFK) (bu tashkilot rivojlanayotgan mamlakatlardagi xususiy korhonalarni moliyalashtirishga yordam beradi). Investitsion kelishmovchiliklarni tartibga solish halqaro markazi va Investitsiyalarni har tomonlama kafolatlovchi agentlik (MIGA).
Halqaro taraqqiyot assotsiatsiyasini (MAR) mamlakatlarka imtiyozli kreditlar berish bilan shug’ullanib, ular donor mamlakatlar tomonidan beriladigan xayriya mablag’lari asosida moliyalashtiriladi.