Ko’pchilik lug’atlarda berilgan ta’riflarga ko’ra, urug’-aymog’chilik feudal jamiyatlarga xos hodisadir. Bu – qon-qarindoshlik aloqalari bilan bog’langan odamlarning birligidir. Urug’ jamoasi o’z boshlig’ining nomi bilan atalardi. U esa a’zolari uchun eng obro’li odam hisoblanar
Urug’ning manfaatlarini jamoasining nisbatan mahdud olamidan tashqarida ifodalar edi. Aynan, urug’-aymoq o’z a’zolarini himoya etar, ularga homiylik qilar va yordam berar edi.
Ma’lum bir darajada qarindosh-urug’chilik bilan bog’langan odamlarning bir-birlariga madad berishlari ham mutlaqo tabiiy bo’lib ko’rinadi. Lekin qarindosh-urug’chilik, hududiy yoki etnik prinsplar asosida davlat tuzilmalarida yoki boshqa tuzilmalarda tor guruhchilik manfaatlari bilan ish ko’radigan, aynan shu manfaatlarni birinchi o’ringa qo’yadigan uyushmalar (ko’pincha norasmiy uyushmalar) umumiy ishga, umumdavlat, umumxalq manfaatlariga zarar keltirgan holda shakllanib, o’z maqsadlariga erishish uchun a’zolarni mavjud davlat, hokimiyat va boshqa pog’onalarda yuqori ko’tarishga harakat qilar ekan, bu hol xavfli bo’lib qoladi. Ana shunda jamiyatning barqarorligi va xavfsizligiga real taxdid soluvchi mahalliychilik va urug’- aymoqchilik haqida gapirishga to’g’ri keladi.
Hozircha bu hodisalar jiddiy va chuqur tahlil qilingan emas. Ularni o’z taraqqiyotidan orqada qolayotgan yoki murakkab o’tish davrini boshidan kechirayotgan mamlakatlarnigina muhim hususiyati deb hisoblab bo’lmaydi.
Mintaqaviy o’zligini anglash, boshqacha aytganda odamlarning faqat o’zlari tug’ilib o’sgan joy orqali o’zlarini idrok etishi, aslini olganda, mahalliychilik va urug’-aymoqchilik uchun etnik-ijtimoiy negiz bo’lib xizmat qiladi. Ayonki, hozirgi vaqtda markaziy Osiyoning ba’zi joylarida milliy o’zligini anglashdan ko’ra, mintaqa-viy o’zligini anglash ustunlik qilayapti, deyish uchun ancha salmoqli asoslar saqlanib qolmoqda.
