Monopoliya turlari

Monopoliyaning mohiyatini ochib berishda uning turlarini ko’rib chiqish muhim ahamiyat kasb etadi. Monopoliyalarning turlarini bir necha mezonlarga ko’ra ajratish mumkin.
Iqtisodiy adabiyotlarda monopoliya turlari quyidagicha tasniflanadi:
Iqtisodiyotni qamrab olish darajasiga ko’ra — ma’lum tarmoq miqyosida sof monopoliya. Bunda sotuvchi bitta, bozor boshqa sotuvchilar uchun yopiq. U sotish uchun tovarlar miqdori va narx ustidan to’la nazorat o’rnatadi.
Milliy xo’jalik miqyosida — absolvut monopoliya. Bu davlat yoki uning xo’jalik idoralari tomonidan o’rnatilgan monopoliya. Masalan, tashqi savdo bo’yicha davlat monopoliyasi.
Monopsoniya (sof va absolyut) — bunda resurs va tovarlarni sotib oluvchi bitta bo’ladi.