Shaxsning kasbiy rivojlanish bosqichlari

Kasbiy rivojlanish– kasb tanlash, kasb-hunar ta’limi, o‘qitish va kasbiy faoliyatni amalga oshirish jarayonida shaxsiy rivojlanish.​
E. A. Klimov bo’yicha kasbiy rivojlanish bosqichlari
Amorf variant bosqichi(optatsiya- latdan. – istak, tanlov) (11-12 yoshdan 14-18 yoshgacha)- kasbiy rivojlanishning boshlanishi, bolalarda kasbiy yo’naltirilgan qiziqish va moyilliklarning paydo bo’lishi.​
Variant bosqichi.Biror kishi kasb tanlash yoki majburiy o’zgarish haqida qayg’uradi va bu tanlovni qiladi. Bu bosqich uchun, boshqalar kabi, aniq vaqt chegaralari yo’q, chunki ular yashash sharoitlari va madaniyat bilan belgilanadi.​
Adekvat bosqich.Kasb-hunarga sadoqat yo’lini bosib o’tgan va uni o’zlashtirayotgan shaxs (kasb-hunar maktablari, o’rta va oliy o’quv yurtlari o’quvchilari, shuningdek ishlab chiqarishda kasb-hunarga o’qitishning qisqa muddatli shakllari tizimida o’qiyotganlar – talabalar, kursantlar, magistrantlar talabalari).